احکام مورد نیاز روزه

سلام و درود بر خداجویان عزیز :)
در این پست با شانزده مساله‌ی کاربردی عمومی، و نُه مساله‌ی اختصاصی بانوان در خدمتتون هستیم

این مطلب شامل سه فایل صوتی از حجة الاسلام و المسلمین حسینی قمی درمورد احکام روزه است(که یکی از کاربران محترم پیشنهاد دادن)؛ و همچنین ذکر چند مساله ی مهم و پرکاربرد در رابطه با احکام جنابت، استمناء و احکام اختصاصی بانوان در ماه مبارک رمضان.

با ادامه مطلب همراه باشید

💠برای دریافت صوتها، روی هر مورد کلیک نمایید

دریافت قسمت اول

دریافت قسمت دوم

دریافت قسمت سوم

💠چند مساله‌ی پرکاربرد

۱- اگر فردی در طول روز ماه رمضان، در خواب جنب شود، روزه اش صحیح است. اما برای نماز و یا روزه ی فردا باید غسل جنابت انجام دهد.

۲- اگر شخصی در هنگام روزه دست به استمناء(خودارضایی) بزند و منی خارج شود، روزه اش باطل میشود. و بعدا هم باید قضا کند و هم کفاره بدهد.
اما اینکه کفاره اش چیست را طبق نظر چند مرجع بیان میکنیم:
مراجع معظم خمینی، مکارم، بهجت: بنا بر احتیاط واجب باید کفاره جمع بپردازد.
خامنه ای و سیستانی: پرداخت کفاره ی جمع واجب نیست، بلکه احتیاط مستحب است.
صافی: باید کفاره جمع بپردازد.

تذکر۱: کفاره ی روزه یکی از این سه چیزه: آزاد کردن بنده، اطعام(غذا دادن) به شصت فقیر، شصت روز روزه گرفتن (که بنا بر نظر اکثر مراجع باید ۳۱ روز اون پشت سر هم باشه)
تذکر۲: کفاره ی جمع یعنی پرداخت هر سه کفاره. البته چون در زمان ما برده وجود نداره، این مورد ساقط میشه.
تذکر۳: معنی احتیاط واجب: احتیاطی است که همراه با فتوای صریح و قطعی در مسئله نمی آید. اگر مرجع تقلید در مسئله ای احتیاط واجب نمود، مقلد بین دو کار مخیر است: یا به همان احتیاطی که مرجع خودش داده عمل کند، و یا به مرجع تقلید دیگری که فتوا داده رجوع کند، با رعایت الاعلم فالاعلم (به این معنی که در آن مسئله به فتوای مجتهد دیگری که بعد از مرجع تقلید خودش، اعلم از دیگران است، رجوع کند. و اگر ایشان هم در آن مسئله احتیاط واجب کرده باشد، نمی توان به آن عمل کرد و باید به اعلم بعد از ایشان که در آن مسئله فتوا داده است، مراجعه نمود.)
تذکر۴: با توجه به توضیح بالا، افرادی که مقلد آیةالله خمینی، مکارم، یا بهجت هستند، میتونند در این مساله به آیةالله خامنه ای یا سیستانی رجوع کنند.
تذکر۵: اگر کسی بخواد اطعام به شصت فقیر رو برای کفاره انتخاب کنه، لازم نیست حتما خودش غذا تهیه کنه و به افراد بده. بلکه میتونه به جایی که مطمئن هست، هزینه اش رو پرداخت کنه تا اونها این کار رو انجام بدن. در حال حاضر دفاتر مراجع تقلید این کار رو انجام میدن.
اما نکته‌ی قابل توجه اینکه با توجه به نوع غذایی که بخواد داده بشه، هزینه های متفاوتی ممکنه گرفته بشه. و اکثرا برای کفاره ی هر روز، مبلغی بیش از ۳۰۰هزار تومان میگیرند. (این قیمتها مربوط به ماه رمضان سال۹۷ می‌باشند)
اما بنده دوجا رو به شما معرفی میکنم، که نسبت به جاهای دیگه هزینه ی کمتری گرفته میشه.
اول: سایت رسمی مقام معظم رهبری، قسمت پرداخت وجوهات: از طریق این سایت میتونید هزینه رو به صورت اینترنتی پرداخت کنید. تا چند روز قبل در این سایت به ازای هر روز مبلغ ۱۲۰هزارتومان گرفته میشد؛ اما در حال حاضر مبلغ جدیدش ۱۵۰ هزار تومان شده.
لینک پرداخت وجوهات دفتر رهبری
دوم: یک موسسه‌ی خیریه‌ی معتبر در شهر مشهد هست، که در حال حاضر مبلغ کفاره ی عمد، همون ۱۲۰ هزار تومان هست. میتونید با این موسسه تماس بگیرید و هزینه رو از طریق شماره حسابی که میدن، واریز کنید.
آدرس: مشهد مقدس، خیابان آخوند خراسانی، شماره ۸۶۶
تلفن: [phone]
شماره حساب: ۴۰۰۰/۳۹۱۰۰ بانک تجارت(قبل از هرگونه واریز، تماس بگیرید)

۳- اگر کسی هنگام روزه، بیش از یک بار استمناء کند،

خامنه ای: بنابر احتیاط واجب، برای هر بار کفاره ی جداگانه بدهد.

سیستانی و مکارم: یک کفاره برای تمام آن ها کافی است.

۴- کسی که بدون قصد بیرون آمدن منی در ماه رمضان با خود بازی کند و ناخودآگاه از او منی خارج شود،
خمینی، مکارم، بهجت، سیستانی: اگر احتمال می‌داده که با این کار منی از او بیرون می آید، روزه اش باطل است.
خامنه ای: اگر خروج منی بر اثر این کار، جزء عادت های او نبوده و بی اختیار خارج شده، روزه باطل نمیشود. ولی اگر میدانسته در صورت بازی با خود جنب میشود یا عادت او بر این بوده و در عین حال این کار را کرده است، حکم جنابت عمدی را دارد؛ یعنی هم قضا و هم کفاره بر او واجب میشود.

۵- نگاه با نامحرم روزه را باطل نمیکند، گرچه از ثواب آن کم میکند.

۶- اگر برای کسی فکر و خیال شهوانی پیش آید، ولی از بیرون آمدن منی جلوگیری کند،
امام خمینی: روزه اش باطل نمیشود.
بهجت، مکارم، سیستانی: در صورتی که با این کار قصد بیرون آمدن منی نداشته باشد، روزه اش باطل نمیشود. و اگر چنین قصدی داشته باشد، هرچند منی بیرون نیاید، روزه باطل میشود (سیستانی: اگر دومرتبه نیت روزه نکند، روزه اش باطل است. و اگر نیت روزه کند باید بنا بر احتیاط لازم روزه را تمام کند و سپس قضای آن را بجا آورد.)
خامنه ای: اگر با این کار قصد بیرون آمدن منی را داشته باشد، هرچند مرتکب آن نشود، صحت روزه او محل اشکال است و احتیاط واجب آن است که روزه را تمام کند و بعدا آن را قضا نماید.

۷- چنانچه فردی در شب ماه رمضان جنب بشه، اگر عمدا تا اذان صبح غسل نکنه و یا در صورتی که وظیفه اش تیمم است، عمدا تیمم نکند، روزه اش باطل است. (این حکم فقط در مورد روزه ی ماه رمضان و قضای آن است)

۸- اگر شخصی بعد از اذان صبح با حالت جنابت از خواب بیدار شود، روزه اش صحیح است.

۹- شخص جنب که در ماه رمضان قبل از اذان صبح دسترسی به آب ندارد یا وقت کافی برای غسل ندارد، باید تیمم بدل از غسل کند و روزه اش صحیح است. بعد از اذان در صورت دسترسی به آب، برای نماز صبح غسل کند وگرنه با همان تیمم نماز صبح را بخواند.
توجه: هر زمان دسترسی به آب فراهم شد، برای نماز یا روزه های بعدی باید غسل کرد.

۱۰- کسی که پیش از اذان صبح با حالت احتلام از خواب بیدار شده، اگر عمدا غسل را تاخیر بیندازد تا وقت تنگ شود، گناه کرده است و در این صورت باید پیش از اذان صبح تیمم کند و روزه اش صحیح است. (خمینی، خامنه ای، بهجت، سیستانی، مکارم)

۱۱- شخصی که پیش از اذان صبح محتلم شده و چنانچه بخواهد غسل کند، وقت برای سحری خوردن باقی نمی ماند، در صورتی که میتواند بدون سحری روزه بگیرد، باید غسل کند.و اگر بدون آن نمیتواند و ترس از ضرر دارد، سحری بخورد و پیش از اذان تیمم کند. (خمینی، خامنه ای، بهجت، سیستانی، مکارم)

۱۲- اگر در ماه رمضان با اعتقاد به اینکه برای غسل جنابت وقت دارد، مشغول غسل شود و در این بین بفهمد که مقداری از غسل با اذان صبح همراه شده، روزه اش صحیح است‌. (خمینی، خامنه ای، بهجت، سیستانی، مکارم)

۱۳- کسی که شب ماه مبارک رمضان جنب شده و میداند اگر بخوابد تا قبل از اذان صبح بیدار نمیشود، باید پیش از خواب غسل کند. و اگر بدون غسل بخوابد و بعد از اذان بیدار شود، روزه اش باطل است و باید(مکارم: بنا بر احتیاط واجب) علاوه بر قضای آن، کفاره هم بدهد. (خمینی، خامنه ای، بهجت، سیستانی، مکارم)
تذکر: این مساله فرعیات دیگری هم دارد (مانند اینکه فرد بداند یا احتمال دهد پیش از اذان صبح بیدار میشود، یا اینکه چندبار بیدار شود و دوباره بخوابد...) که با توجه به اختلاف نظر مراجع و به جهت طولانی نشدن، ذکر نمیکنیم. جهت اطلاع بیشتر، هر کسی به رساله ی مرجع تقلید خودش مراجعه کنه.

۱۴- اگر کسی بعد از چند روز متوجه شود که روزه و نمازش را با حالت جنابت خوانده، و از این موضوع هم اطلاع نداشته (که جنب شده است)، روزه هایش صحیح است ولی باید نمازها را قضا کند. (خمینی، خامنه ای، بهجت، سیستانی، مکارم)

۱۵- اگر کسی غسل جنابت را در ماه رمضان فراموش کند و پس از چند روز به یاد آورد، باید روزه و نمازهای آن چند روز را قضا کند، ولی روزه هایش کفاره ندارد.

۱۶- حکم نماز و روزه ی فردی که در اثر ندانستن مسئله یا اهمال و سستی، غسل های واجب خود را انجام نداده است:
بهجت: هر غسلی کرده باشید، هرچند غسل مستحبی، چون قصد وظیفه هم داشته اید، ممکن است کفایت از غسل جنابت نموده باشد؛ ولی نماز و روزه هایی که یقین دارید بدون هیچ غسلی در حال جنابت به جا آورده اید، باید قضا کنید و کفاره روزه ها را اگر جاهل قاصر غیر ملتفت به سوال نبودید، ادا کنید، وگرنه کفاره واجب نیست؛ هر چند احوط(احتیاط مستحب) در به جا آوردن آن است.
خامنه ای: اگر در انجام غسلی اهمال و سستی نموده، باید نماز و روزه هایش را قضا کند و روزه اش علاوه بر آن، کفاره هم دارد. همچنین اگر در اثر ندانستن مسئله، غسل نکرده، باید نمازهایش را قضا نماید و در صورتی که در یاد گرفتن مسئله کوتاهی نکرده باشد، روزه هایش فقط قضا دارد، وگرنه بنابر احتیاط واجب، کفاره هم دارد. کسی که اصلا نمی دانسته جنابت چیست و جنب کیست، روزه هایش صحیح است.
سبحانی: باید نماز و روزه اش را قضا نماید و نسبت به روزه، در صورتی که جاهل مقصر بوده کفاره هم به گردن او می آید.
سیستانی: نمازها باطل است، و روزه اگر غسل جنابت یا حیض یا نفاس را عمدا انجام نداده، باطل است؛ ولی اگر جاهل بوده، باطل نیست.
صافی: باید قضا نماید و نسبت به روزه، کفاره هم به گردن او می آید.
مکارم: باید نمازها و روزه های خود را اعاده کند(دوباره انجام دهد) و بنا بر احتیاط واجب، کفاره روزه ها را نیز بپردازد، و اگر نتوانست، هر چند «مُد» که می تواند به فقرا اطعام کند و اگر نتواند، باید هشتاد و یک روز روزه بگیرد و اگر نتواند، هر چند روز که می تواند به جا آورد و اگر نتواند، استغفار کند و همین اندازه که در قلب بگوید «أستغفرالله» کافی است و واجب نیست بعدا که قدرت پیدا کرد، کفاره بدهد.
تذکر۱: جاهل قاصر: کسی که اصلا متوجه جهل خود به مسئله نیست و یا راهی برای برطرف کردن جهل خود ندارد.
تذکر۲: جاهل مقصر: کسی که متوجه جهل خود بوده و راه های رفع جهالت خود را هم می داند، ولی در آموختن تکالیف شرعی کوتاهی می کند.
تذکر۳: مُد: تقریبا 750 گرم و معادل ده سیر است.

 

 

💠 احکام اختصاصی بانوان

 

✴توجه: این احکام طبق نظر مراجع عظام: خمینی، خامنه‌ای، بهجت، سیستانی، مکارم و وحید خراسانی می‌باشد.

 

۱- بعد از آنکه زن از خون حیض یا نفاس پاک شد، واجب است برای نماز، روزه و عبادت‌های دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم به جا آورده شود، غسل کند و دستور آن مثل غسل جنابت است.

 

۲- اگر شخص حائض یا نفسا (پس از پاک شدن) در روزه ماه رمضان یا قضای آن به عمد تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه‌اش تیمم است (مثلا در صورت تنگی وقت) به عمد تیمم ننماید، روزه‌اش باطل است. (مکارم: بنابر احتیاط واجب باطل است)

تذکر: این باطل شدن روزه، مخصوص روزه ماه رمضان و قضای آن است و در روزه‌های دیگر موجب بطلان نمی‌شود. (وحید: این حکم مخصوص ماه رمضان است و در غیر آن، غسل کردن احتیاط مستحب است.)

 

۳- زنی که به جهت حیض یا نفاس نمی‌تواند روزه بگیرد، اگرچه قضای نمازهایش بر او واجب نیست، ولی روزه‌های واجب را باید قضا کند.

 

۴- اگر زنی برای روزه گرفتن در همه‌ی ماه رمضان از قرص ضدبارداری استفاده کند؛ چنانچه در این صورت عادت نشود و استفاده از این قرص زیان قابل توجهی برای بدن نداشته باشد، روزه‌اش صحیح است.

تذکر: چنین کاری از جهت پزشکی توصیه نمی‌شود.

 

۵-   اگر زن بعد از اذان صبح از خون حیض یا نفاس پاک شود، یا در بین روز خون حیض یا نفاس ببیند (قبل از اذان مغرب) اگر چه نزدیک مغرب باشد، روزه او باطل است و باید بعد از ماه رمضان آن را قضا کند.

تذکر: آیةالله بهجت اذان مغرب را زمان غروب آفتاب می‌دانند.

 

۶- اگر زن حائض در ماه رمضان، پیش از اذان صبح از حیض پاک شود؛ اگر برای غسل وقت دارد، باید غسل کند و چنانچه وقت تنگ است تیمم کند (وحید: و بنابر احتیاط تا اذان صبح بیدار بماند) و روزه‌اش صحیح است. و در صورتی که از روی عمد غسل یا تیمم نکند، روزه‌اش باطل است.

 

۷- اگر زن نزدیک اذان صبح در ماه رمضان، از حیض یا نفاس پاک شود و برای هیچ کدام از غسل و تیمّم وقت نداشته باشد، یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده، روزه او صحیح است.

 

۸- اگر زن غسل حیض یا نفاس را فراموش کند و بعد از یک روز یا چند روز یادش بیاید، روزه‌هایی که گرفته صحیح است (وحید: و احتیاط مستحب است که قضای آن‌ها را بگیرد).

تذکر: این مساله در رساله آیةالله بهجت و مکارم نیامده است.

 

۸- ترشحات معمولی (غیر از منی) که از زن روزه‌دار هنگام تحریک جنسی یا در حالت عادی خارج می‌شود، پاک است و روزه را باطل نمی‌کند.

 

۹- استحاضه روزه را باطل نمی‌کند، و خانم مستحاضه واجب است روزه ماه رمضان را بگیرد و همچنین می تواند قضای روزه را در ایام استحاضه انجام دهد؛ البته اکثر مراجع فرموده‌اند برای اینکه روزه‌اش صحیح باشد باید به وظیفه خود عمل کند. یعنی غسل نماز مغرب و عشای شبی که می‌خواهد فردای آن را روزه بگیرد به جا آورد و هم چنین غسلهای روزی را که روزه است انجام دهد.

تذکر: اینکه وظیفه زن مستحاضه چگونه است، طبق نظر مراجع مختلف، متفاوت می‌باشد.

 
🌼دوستان بزرگوار، از اونجا که مسائل احکام شرعی نیاز به اطلاع دقیق داره، لطفا سوالات متفرقه ی خودتون رو از طریق دفتر مرجع تقلیدتون پیگیر بشید.
همچنین میتونید از سامانه های زیر، همراه با ذکر نام مرجعتون استفاده کنید:
لینک پاسخگویی اینترنتی آنلاین
شماره تلفن سراسری مرکز ملی پاسخگویی 096400
شماره پیامک مرکز ملی پاسخگویی 30009640

شماره پیامک پاسخگویی حرم رضوی 30002020
 

التماس دعا